Autor: Andrzej Kozak © Opublikowano: 22.03.2023
Oto forma Gojūshiho, czasem nazywana też Useshi (Ūsēshī). Nazwa oznacza „54 kroki” lub po prostu „54”. Pierwsza nazwa jest japońska i dziś bardziej popularna, a druga – starsza, okinawska. Przyczyną zmiany była chyba popularność tej formy w stylach Shitō-ryū, Shōrin-ryū i Shotokan, a nawet w koreańskim Tang Soo Do i rozwój tejże formy poza Okinawą.
Historia i ewolucja.
… ginie w mrokach przeszłości, oczywiście. Wielcy mistrzowie na przełomie XIX i XX wieku uczyli się jej na Okinawie głównie od Sōkōna Matsumury oraz jego uczniów, ale źródła kata należy szukać w Chinach. Niektóre ruchy Gojūshiho znajdują się w „Bubishi”, starożytnym chińskim tekście o sztukach walki, w kontekście Pięści Czarnego Tygrysa, stylu Kung-fu z prowincji Shandong. Dlatego też nazwę kata tłumaczy się czasami jako „54 kroki czarnego tygrysa”. Innym tropem do korzeni są ruchy w najstarszych wersjach formy, przypominające zachwiania pijanego człowieka. Stąd przypuszczenie, że Gojūshiho zawiera elementy stylu, a właściwie grupy stylów Pijanej Pięści (Zui Quan ).
Znany z przywiązania do tradycji Shōshin Nagamine poznał kata Gojūshiho od Chōtoku Kyana, który był uczniem Sōkōna Matsumury w mieście Shuri, a później Kokana Oyadomari w mieście Tomari. Dziś możemy zobaczyć tę formę na starych filmach oraz (nieco zmienioną) wersję współczesną w książce Nagamine z 1970 r. Czy jest to synteza, czy wersja któregoś z nauczycieli - nie wiemy.
Każdy kolejny mistrz, a przede wszystkim Sōkōn Matsumura, odciskał na formie swoje piętno i dodawał coś od siebie. W książce Kenwy Mabuniego z 1934 r. „Karate Kenpō jako sztuka samoobrony” cytowany jest Yasuhiro Konishi: „Kata nie są stałe ani niezmienne. Podobnie jak woda, która zawsze się zmienia i przyjmuje kształt naczynia, w którym się znajduje”. Ważne słowa.
W stylu shotokan forma Gojushiho istnieje pod dwoma postaciami: Gojūshiho-shō i Gojūshiho-dai. Podobno Gichin Funakoshi, dokonał tak wielu zmian, że ostatecznie nadał formie nową nazwę – Hotaku (jap. „Dzięcioł”), ale potem porzucił ten pomysł. Sama liczba 54 nawiązuje do numerologii buddyjskiej. To połowa 108, a o 108 już się rozpisaliśmy przy w artykule o Suparinpei.
Trening.
Gojūshiho to jedna z najbardziej zaawansowanych form Karate. Jest długa i trudna, przez co też popularna na zawodach. W niektórych szkołach jednak nie wolno nawet podejmować jej praktyki przed osiągnięciem stopnia mistrzowskiego - jaki bowiem sens miałby trening ruchów, w których ćwiczący nie rozumie?
W Gojūshiho zawarte są zaawansowane techniki, jak: uwolnienia, przechwyty i dźwignie, bloki opływające, uderzenia palcami we wrażliwe punkty (atemi), a nawet rzuty. I tu wracamy do sedna tradycyjnego treningu Karate-dō – aby opanować formę, nie wystarczy zapamiętać ruchy. Potrzeba dużo czasu, wiele lat, aby udoskonalić techniki, a także zrozumieć ich zastosowanie w walce poprzez wymagającą praktykę bunkai i oyo kumite.
